Orhan Şaık GöOrhan Şaık Gökyay Kitabındakyay Kitabında

Abstract

Eski Türk masallarından derlenmiş bir hikaye kitabıdır. Kitabın asıl adı "kitab- ı Dede korkut Ala Lisan- 1 Taife- I oğuzan"dır. Yapıtın yazarı bilinmez . Bu öykülerin, önceler; oğuz Türkleri arasında söylendiği, XIV. Yüzyılın sonlarında yada XV.Yüzyılda da yazılarak tespit edildiği sanılıyor . Bu kitabın içinde kısa bir ansözle, 12 öykü vardır, hepsi bu öyküler lirik ve destan niteliğinde savaş hikayelerdir.(1)Dede korkut hikayeler, Halk diliyle yazılmıştır. Şiir ile düzyazı karışıktır. Olaylar düzyazı ile anlatılır . Kahramanların konuşmaları ve kimi betimlemeler şiirlerle söylenir. Düzyazı kesimi alışılmış düzyazı değildir. Türkçenin benzetme, uyak gibi olanaklarından yararlanılır. Ezgili bir anlatılmla şiir düzeyine yaklaşılır. Böylece salt şiir bölümleri değil ,düzyazı tümcelerde de dorukta bir ses güzelliğine ulaşılır.Dede korkut hikayelerinin dili, İslamlık etkisi ile kimi arapça farsça sözcükler kullanılmasına karşın yalındır,Günlük halk dil ve anlatım ağırlıklıdırç Bu dil Eski Anadolu Türkçesinin özgün özelliklarini içerir. Bir yanda Eski Türkçenin izlerini korurken, öte yandan Osmanlı Türkçesi özelliklerini içerir. Bu nedenle yapıt Eski anadolu Türkçesi ile Osmanlı Türkçesi arasında bir geçiş ürünüdür. Eski Anadolu Türkçesinin son döneminde yazıya geçirilmiş olmalıdır. Hikayelerde kullanılan yer adları,sözcükler ve deyimler, yapıtın Oğuz Türkçesinin Azeri alanında olduğu düşüncesini pekiştirir.(2)Dede korkutun iki yazması vardır. Bunlardan biri Arap harfleriyle yazılmış Almanyada Dresde kitaplığında öbürü İtalyada vatikan kitaplığındadır.(3)